z (askerî sembol) ne demek?

Latin alfabesindeki Z harfi, 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı istilasına katılan Rus Silahlı Kuvvetleri'nin askerî araçlarına boyanmış çeşitli sembollerden biridir.¹

Savaş yanlısı bir sembol olan "Z" harfi, Rus hükûmeti tarafından propaganda aracı olarak kullanılmaktadır. Rus siviller de bu sembolü istilaya destek işareti olarak benimsemişlerdir. Oysa Sovyet döneminde Rusya'da "Z" harfine faşist bir anlam yüklenmişti. Nitekim 1973 tarihli Sovyet yapımı bir çizgi filmde "Z" harfi Nazi muhrip gemilerinin sembolü olarak tanıtılmıştır. Batık Gemilerin Hazineleri (Сокровища затонувших кораблей) adlı filmin üç kahramanı çocuk "Neptün" adlı denizaltıyla seyahat ederken denizin dibinde batık bir muhriple karşılaşır. Çocuklardan biri muhribin üzerindeki "Z" harfinin Naziler tarafından kullanılan bir sembol olduğunu söyler.²³ Öte yandan grafik olarak “Z”, Rus halkının geçmişinde bulunan beş köşeli yıldız, orak-çekiç veya kırmızı bayrak gibi herhangi bir önde gelen Sovyet sembolünden ziyade Nazi Almanya'sında kullanılan gamalı haça daha yakındır.⁴

Çek Cumhuriyeti hükûmeti "Z" sembolünü gamalı haçla eşdeğer olarak sınıflandırmaktadır. Kazakistan ve Kırgızistan'da araçlarda "Z" sembolünün kullanılması yasaklanmıştır.⁵⁶